ماجرای تاخیر در اعلام آمارهای اقتصادی چیست؟ اینها سؤالاتی است که برای یافتن پاسخ آن با حسین قضاوی معاون اقتصادی بانک مرکزی گفتوگو کردهایم.
- در بیان نرخ رشد اقتصادی سال 87 به شیوهای کاملا جدید متوسل شدید و آن را اندک وناچیز عنوان کردید. چرا؟
پیش از این نرخ رشد زیربخشهای سال 87 اعلام شده بود و فقط نرخ رشد کلی بیان نشده است. در همایش اخیر پولی و ارزی هم این نرخ را در خلال سخنرانی اعلام نکردم، بهعلت اینکه در همایش سال گذشته اشارهای به آن داشتم. اما به هر حال برآوردی که درخصوص نرخ رشد اقتصادی سال 87 وجود دارد و البته هنوز رسما و قطعا چیزی منتشر نشده رقم 6 دهم درصد با احتساب نفت و 9دهمدرصد بدون احتساب نفت است.
- یعنی پیشبینی بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول صحت ندارد؟
بانک جهانی برای ارائه آمار خود براساس روشهای اقتصادسنجی و اتکاء به برآوردهای کارشناسی، عددی را اعلام میکند. همچنین صندوق بینالمللی پول و اصولا تمام نهادهایی که مبادرت به پیشبینی وضعیت اقتصادی کشورهای مختلف میکنند بهصورت میدانی اقدام به ارزیابی اعداد و ارقام نمیکنند. بلکه تحولات تولید ناخالص داخلی کشورها را براساس روشهای اقتصادسنجی و اتکا به برآوردهای کیفی کارشناسی پیشبینی و برآوردی را نسبت به تحولات اخیر و آینده کشورها انجام میدهند. نکتهای که در این میان وجود دارد این است که وقتی که کشورها اطلاعات کمی بیشتری را منتشر کنند قاعدتا آنها به این اطلاعات هم اتکای بیشتری میکنند و برآورد خودشان را اصلاح میکنند.
- آیا بهنظر شما امکان اشتباه در آمارهای صندوق بینالمللی پول وجود دارد؟
آمارهایی که این سازمان ارائه میکند هر دو سال یک بار منتشر میشود و تمام آن برآوردی است و بنابراین نمیتوان به آن حالت قطعی داد. آمار واقعی و قطعی همان آماری است که بانک مرکزی با استفاده از تحلیل شرایط واقعی کشور منتشر کرده است.
- تاخیر در اعلام آمارهای رسمی کشور انتقادهای زیادی علیه بانک مرکزی به همراه داشته است؛ شما چه دفاعی دارید؟
بهنظر من تنها آماری که بانک مرکزی در ارائه آن تأخیر داشته همین آمار رشد اقتصادی و تحولات زیربخشهای آن بهصورت فصلی و سالانه است و این اتفاق از سال 87 شروع شد. علت این موضوع هم برمی گردد به ملاحظاتی که برخی دستگاههای اجرایی نسبت به محاسبه ارزش افزوده بخش صنعت داشتند. اما بهنظر میرسد که در آینده این تأخیرها کاهش یابد.
- آیا هماکنون بانک مرکزی در مورد نرخ رشد اقتصادی سال 90 برآوردی دارد؟
الان حدود 2 ماه از سال 90 گذشته و برای برآورد نرخ رشد اقتصادی این سال، وزارت کشاورزی باید فرصت کافی در اختیار داشته باشد تا عملکرد زراعت باغی و دامی را ارزیابی کند. همچنین وزارت نفت در مورد تولیدات نفت و وزارت بازرگانی هم اطلاعات خاص این حوزه را باید در یک فرصت مناسب برآورد کنند. از طرفی بانک مرکزی هم در تمام نقاط کشور بررسیهای خود را آغاز کرده و در حال مراجعه به تمام بنگاههایی است که بیش از 99 نفر کارگر دارند. چرا که باید مشخص شود که این بنگاهها در سال گذشته چه مقدار خرید و فروش داشتهاند و باید صورتهای مالی آنها به دقت مورد بررسی قرار بگیرد.